De heup is opgebouwd uit botten, gewrichtsbanden, spieren en een slijmbeurs, die allemaal bijdragen aan de stabiliteit en de functie van de heup. Het heupgewricht is een kogelgewricht en wordt gevormd door de heupkom (van uw bekken) en de heupkop (van uw bovenbeen). Deze kop en kom zijn bekleed met een laag kraakbeen, dat bestaat uit glad, elastisch weefsel. Hierdoor draait de kop van het dijbeen soepel rond in de kom van het bekken bij het lopen en bewegen.
Gebroken heupen kunnen op elke leeftijd voorkomen maar de meeste heupbreuken komen voor bij mensen boven de 70 jaar. Bij een heupbreuk is meestal de bovenkant van het dijbeen gebroken maar de breuk kan ook op andere plaatsen in het heupgewricht zitten (zie in de afbeelding hierboven). De klachten die optreden bij een gebroken heup zijn: (ernstige) pijn aan de heup of in de lies en/of zwelling in de heupstreek. Wanneer u uw heup breekt kunt u deze soms niet meer belasten en is de breuk “zichtbaar” doordat het been korter is en gedraaid staat. Niet in alle gevallen komt een heupbreuk direct aan het licht. Soms wordt de diagnose pas duidelijk nadat een röntgenfoto is gemaakt een paar dagen nadat u bent gevallen omdat de pijnklachten niet overgaan. Behalve letsel aan het bot is er ook altijd letsel van de zogeheten weke delen, zoals pezen, spieren en eventueel bloedvaten en zenuwen.
Vrouwen hebben twee tot drie keer meer kans op het breken van hun heup dan een man. Dit komt doordat osteoporose bij hen vaker voorkomt en het botverlies bij vrouwen over het algemeen groter is dan bij mannen. In nederland komt een heupbreuk ongeveer 17.000 keer per jaar voor. De oorzaak van het breken van dit bot is meestal een val, dit hoeft niet eens een ernstige val te zijn. Kijk voor tips om een val te voorkomen bij veiligheid & valpreventie.
De behandeling van de breuk
In de meeste gevallen is een operatie nodig bij een heupbreuk. Bij een niet-volledige breuk kan deze hersteld worden door metalen pennen in de botten te plaatsen om op die manier de botten tegen elkaar aan te zetten. Na verloop van tijd groeien de botten weer aan elkaar. Deze pennen zijn erg effectief en daardoor kunt u meestal een paar dagen na de operatie alweer de eerste stapjes zetten.
Is de breuk wel volledig (de kop van het dijbeen is compleet afgebroken) dan is een kunstheup de meest gebruikte oplossing. Hierbij wordt tijdens een operatie het afgebroken bot verwijderd en een kunstheup van kunstmatig botcement geplaatst. Mensen die een kunstheup hebben gekregen zijn over het algemeen snel weer op de been.
Heupbreuken hebben regelmatig ernstige gevolgen, slechts 55-60% van de mensen herstelt volledig. Als gevolg van een gebroken heup komt het helaas regelmatig voor dat mensen een longembolie krijgen als complicatie. Een longembolie wil zeggen dat er een bloedprop(je) de longslagader blokkeert, dit kan zelfs levensbedreigend zijn. Klachten bij een longembolie zijn benauwdheid, pijn op de borst en hoesten. Ongeveer 20 – 25% van de mensen met een heupfractuur blijft na herstel van de breuk minder mobiel en 20% van de ouderen overlijdt binnen een jaar na het oplopen van een heupfractuur.
Het herstel van de breuk
Na de operatie staat u een periode van revalidatie te wachten. Deze kan soms zelfs wel maanden duren. Het komt regelmatig voor dat u in deze periode niet thuis kunt blijven bijvoorbeeld omdat u alleen woont of omdat uw partner niet in staat is voor u te zorgen. In die gevallen kan een opname in een revalidatiecentrum of een verzorgingshuis nodig zijn. In deze revalidatieperiode leert u om weer zelfstandig te functioneren zodat u uw dagelijkse bezigheden weer zelf kunt uitvoeren.